สัปดาห์นี้กลุ่มบ้านเรียนปฐมธรรมพาเด็กๆไปเรียนรู้เรื่อง ดิน ที่พิพิธภัณฑ์ดิน ซึ่งตั้งอยู่ในกรมพัฒนาที่ดิน บน ถ.พหลโยธิน ไม่ไกลจากมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์
พอเข้าไปถึงภายในพิพิธภัณฑ์ดิน ก็เห็นภาพดินบนกรอบไม้ขนาดใหญ่ ดูแล้วเป็นงานศิลปะชิ้นเอกเลยค่ะ
![](https://images.mamaaor.multiply.com/image/1/photos/72/600x600/39/IMG-8235.jpg?et=I9u3s6kGxYvbqHRsE%2BVyOw&nmid=344631510)
ต่อมาเด็กๆได้เห็นอุปกรณ์ที่ใช้ในการศึกษาดิน มีทั้งอุปกรณ์ในการขุด กล้อง สมุดเทียบสีดิน เข็มทิศ แผนที่ เครื่องวัดระยะ
![](https://images.mamaaor.multiply.com/image/0/photos/72/600x600/42/IMG-8248.jpg?et=Aa9SdIeAA9ZARwasMnWeNg&nmid=344631510)
เด็กๆได้เรียนรู้ว่า ดินเกิดจากการสลายตัวของหิน และแร่ธาตุ มาผสมกับอินทรีย์วัตถุได้แก่พืชและสัตว์ ดินในแต่ละที่จะแตกต่างกันไป ปัจจัยสำคัญที่สุดคือ ลักษณะหินที่เป็นวัตถุต้นกำเนิดดิน เช่นหินปูน หินทราย หินแกรนิต ตะกอน
ถัดมาเป็นส่วนแสดงดินที่มีปัญหาต่อการปลูกต้นไม้ ได้แก่ ดินเปรี้ยวซึ่งมีกรดกำมะถันสูง ดินเค็มเพราะมีเกลือในดินทำให้พืชโตไม่ได้ ต้องแก้ไขด้วยการใส่ปูนขาว หรือ Marl ดินทรายซึ่งเก็บน้ำไม่ได้ต้องแก้ไขด้วยการปลูกพืชและไถกลบ
![](https://images.mamaaor.multiply.com/image/0/photos/72/600x600/7/IMG-8150.jpg?et=4Km%2C1q6bzkYa8RsXCI6ItQ&nmid=344631510)
วิทยากรตั้งคำถามว่า ดินทรายมีลักษณะเป็นอย่างไร ได้ยินเสียงเด็กตอบว่า “ใส่น้ำแล้วเปียก” ฮ่า..ฮ่า…ก็จริงของเด็กๆนะคะเนี่ย แต่ก็มีคนตอบได้ว่า “ใส่น้ำแล้วน้ำไหลออกหมด” ที่แม่ชอบก็คือนอกจากคำบรรยายเรื่องดินแล้วยังมีลักษณะหน้าตัดของดินแสดงให้ดูด้วย โดยด้านบนสุดก็คือผิวดิน ส่วนล่างลงมาก็คือดินที่ขุดลงไปด้านล่างซึ่งน่าจะลึกประมาณ 2 เมตร อันนี้เป็นดินทรายสังเกตว่าผิวดินเป็นทรายทั้งนั้นเลย
![](https://images.mamaaor.multiply.com/image/0/photos/72/600x600/8/IMG-8154.jpg?et=DAMzBBylIJ1sxLplorWGxw&nmid=344631510)
อันนี้เป็นดินเปรี้ยว สีจะซีดๆ
![](https://images.mamaaor.multiply.com/image/0/photos/72/600x600/9/IMG-8155.jpg?et=gv3RJOb81%2BwOwzYPTwFhUw&nmid=344631510)
ต่อมาก็ดูแผนที่ประเทศไทยซึ่งแสดงลักษณะของดินที่มีปัญหาในส่วนต่างๆของประเทศ
![](https://images.mamaaor.multiply.com/image/0/photos/72/600x600/11/IMG-8161.jpg?et=PWtshCstOM2W6EojwBbsbQ&nmid=344631510)
![](https://images.mamaaor.multiply.com/image/0/photos/72/600x600/44/IMG-8252.jpg?et=F%2BF83Z5nxWMtwwNulRyA6w&nmid=344631510)
(สีแดงไม่ใช่เสื้อแดงนะคะ แต่เป็นปัญหาดินอินทรีย์ซึ่งมีเยอะที่ภาคกลาง)
การศึกษาดิน จะแบ่งดินเป็นชั้นๆ 5 ชั้น ได้แก่ O-A-E-B-C และชั้นหินใต้สุด R
![](https://images.mamaaor.multiply.com/image/0/photos/72/600x600/13/IMG-8174.jpg?et=EH54UQ%2Cm0CrFXcQDiWn9tg&nmid=344631510)
ในรูปเป็นแท่งหินแสดงลักษณะของดินทั้ง 5 ชั้น ได้แก่
1. ชั้นบนสุดเป็นชั้น O ซึ่งอยู่บนสุดจะมีสีเข้มสุดเพราะมีซากพืชเยอะ
2. ส่วนชั้น A จะเป็นชั้นบางๆถัดมาซึ่งเป็นชั้นที่ซากพืชซากสัตว์ที่สลายตัวแล้วผสมอยู่กับแร่ธาตุในดิน
3. ชั้น E (Eluviation) เป็นชั้นที่มีสีซึดๆ เพราะมีการชะล้างสูง
4. ชั้น B เป็นชั้นสะสม มีสีแดงเพราะมีธาตุเหล็กเยอะ
5. ชั้น C เป็นชั้นวัตถุต้นกำเนิดดิน จะเป็นชั้นที่เห็นหินเป็นก้อนๆเลยล่ะค่ะ
![](https://images.mamaaor.multiply.com/image/0/photos/72/600x600/14/IMG-8176.jpg?et=Kj1oBg9A%2COb2T5ajRsyRxg&nmid=344631510)
เด็กๆยังได้ดูวีดีโอขั้นตอนการศึกษาดิน
![](https://images.mamaaor.multiply.com/image/0/photos/72/600x600/22/IMG-8193.jpg?et=OhK22iVZKah8XvFPwsL60Q&nmid=344631510)
เริ่มตั้งแต่การเก็บตัวอย่างดิน ทำกันจริงๆจังขุดเป็นหลุมสี่เหลี่ยมขนาดใหญ่ กว้าง 1 เมตร ยาว 3 เมตร ลึก 2 เมตร แล้วค่อยแบ่งชั้นดินจากลักษณะ เช่น ความหนาแน่น สี ความเหนียว การเก็บดินก็มีทั้งเก็บใส่ถุง ใส่กระป๋องเหล็ก แต่ที่น่าตื่นตาคือ เก็บมาทั้งหน้าตัดของดิน เวลาเก็บต้องเอากรอบไม้สี่เหลี่ยมผืนผ้ายาว 2 เมตร ตอกเข้าไปตรงด้านข้างของหลุมขุด แล้วก็ค่อยๆแซะเอากรอบไม้ขึ้นมา โดยต้องไม่ให้ดินหลุดเลื่อน แล้วสุดท้ายพ่นกาวน้ำเพื่อให้ดินยึดติด แล้วค่อยเอามาจัดแสดงอย่างนี้ได้
![](https://images.mamaaor.multiply.com/image/0/photos/72/600x600/15/IMG-8177.jpg?et=GBjPlCdfN6Rb3hAEjKbIeA&nmid=344631510)
เด็กๆได้เรียนรู้อีกว่า การจำแนกดินด้วยสีอย่างง่ายๆ คือ ดินดำนั้นอุดมสมบูรณ์ ดินสีแดงจะระบายน้ำดี ดินสีอ่อนๆซีดๆนั้นการชะล้างสูง ดินสีเทามีน้ำขัง
![](https://images.mamaaor.multiply.com/image/0/photos/72/600x600/27/IMG-8209.jpg?et=WHFiWfjGnJDvvg%2Bay1307g&nmid=344631510)
ต่อมาเป็นมุมจัดแสดงโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริในพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว มีทั้งโครงการแกล้งดินที่ทดลองทำให้ดินเปรี้ยวด้วยการระบายน้ำให้แห้งและทำให้เปียกสลับกันเพื่อศึกษาวิธีแก้ดินเปรี้ยว โครงการหญ้าแฝกป้องกันการพังทลายของหน้าดิน และรักษาหน้าดิน
![](https://images.mamaaor.multiply.com/image/0/photos/72/600x600/32/IMG-8223.jpg?et=arxV3Sv3n0lnu%2C7NEwiSCg&nmid=344631510)
ที่นี่เราได้เห็นหญ้าแฝกอายุ 12 เดือนที่จัดแสดงไว้ ส่วนสีเขียวด้านบนคือต้น ส่วนสีน้ำตาลคือราก! (จริงๆแล้วด้านล่างจะยาวไปถึงพื้นเลยแต่พอดีเด็กๆยืนบัง) ประมาณแล้วน่ายาวซัก 2 เมตรได้ เด็กๆตื่นเต้นกันมาก เพราะนอกจากรากยาวแล้ว ก็ยังแตกแขนงเป็นรากเล็กๆเต็มไปหมด มิน่าถึงสามารถยึดดินไว้ได้อย่างมีประสิทธิภาพ
![](https://images.mamaaor.multiply.com/image/0/photos/72/600x600/29/IMG-8213.jpg?et=LnYF3%2BHQjw2dDbZC9AIumw&nmid=344631510)
ก่อนกลับเด็กๆบางคนไปนั่งจดพระราชดำรัสของในหลวงเรื่องการพัฒนาดิน
![](https://images.mamaaor.multiply.com/image/0/photos/72/600x600/36/IMG-8232.jpg?et=WrJ7XbGHAZcUOrFGi5V4Pg&nmid=344631510)
ผลงานการจดของน้องบุ๋น ป.2 ค่ะ
![](https://images.mamaaor.multiply.com/image/0/photos/72/600x600/25/IMG-8199.jpg?et=TFCLMkB%2BtNj1wshj12j3aw&nmid=344631510)
ส่วนนี่เป็นของพี่แสงจ้า ด้านบนมีวาดรูปในหลวงด้วยค่ะ
![](https://images.mamaaor.multiply.com/image/0/photos/72/600x600/40/IMG-8236.jpg?et=vRO57TWwGSjUe9mmYYSKJg&nmid=344631510)
งานนี้เด็กๆได้เรียนรู้เรื่องดินมากมาย ทางพิพิธภัณฑ์ยังช่วยจัดวิทยากรใจดีมาให้ทั้งหมด 5 คน คอยเล่าเรื่องราว ตอบคำถามให้เด็กๆ และจัดหาน้ำดื่มให้ด้วย ขอขอบพระคุณเจ้าหน้าที่ทุกท่านค่ะ
![](https://images.mamaaor.multiply.com/image/0/photos/72/600x600/45/IMG-8255.jpg?et=XILzkKhZRHCm068GZK2k7A&nmid=344631510)
จากนั้นก็เป็นเวลาทานข้าวเที่ยง วันนี้พิเศษหน่อยเพราะเราเตรียมข้าวกันมาทานกันที่นี่เลย เนื่องจากเรามาไกลจากโรงเรียน กลัวว่าเด็กๆจะหิว ตอนแรกกะว่าจะปูเสื่อกินกันใต้ร่มไม้ แต่พี่ๆวิทยากรบอกว่าที่นี่มีโรงอาหาร! เย้..เย้..
![](https://images.mamaaor.multiply.com/image/0/photos/72/600x600/48/IMG-8262.jpg?et=SwuWUxRYlmtliqeNXYy8sg&nmid=344631510)
งานนี้เลยเป็นการประชันข้าวกล่องกัน เริ่มด้วยครอบครัวพี่แพมและทอม มิเสียแรงที่พี่แพมอยู่ ป.3 มีประสบการณ์ทานข้าวนอกสถานที่มาอย่างโชกโชน เลยยกมากันคนละเถาปิ่นโต มีข้าวกล้อง ไข่เจียว ผัดผัก และหมูทอด
![](https://images.mamaaor.multiply.com/image/0/photos/72/600x600/49/IMG-8264.jpg?et=18aIh5IpxO%2Bo25B0dLv6oA&nmid=344631510)
ของพี่ทิมก็ไม่น้อยหน้า มีข้าวกล้อง ไข่เจียว ปลากระป๋อง(น่ากินมาก) และแตงโม
![](https://images.mamaaor.multiply.com/image/0/photos/72/600x600/52/IMG-8267.jpg?et=HS%2Cmj64zDBn0M8feLx0Ytw&nmid=344631510)
พวกมือใหม่ ป. 1 มดตะนอยมาเป็นแซนวิช สำหรับธีธัช และบุ้งกี๋ มาเป็นข้าวผัด ฮ่า..ฮ่า..
![](https://images.mamaaor.multiply.com/image/0/photos/72/600x600/51/IMG-8266.jpg?et=XsXiVbpM6f8sLFNnQVhhDw&nmid=344631510)
(รูปนี้ ธีธัชชิมมะนาวค่ะ)
![](https://images.mamaaor.multiply.com/image/0/photos/72/600x600/54/IMG-8269.jpg?et=kHM%2BTA4pJjfAVLab9N2dPg&nmid=344631510)
ยกเว้นอิงฟ้ามาเป็นปิ่นโตเหมือนพี่ๆ ที่เด็ดสุดคือมีน้ำซุปผักกวางตุ้ง !! อิงฟ้าทานผักเก่งจริงๆ
![](https://images.mamaaor.multiply.com/image/0/photos/72/600x600/59/IMG-8279.jpg?et=Wdd72iCtg83lYqMzvvUdvA&nmid=344631510)
งานนี้แม่อ้อต้องกลับไปปรับปรุงเมนูเป็นการด่วน และต้องไปหาปิ่นโตมาใช้เพื่อลดโลกร้อนแล้วล่ะค่ะ
ดูรูปที่ไม่ได้เอาไว้บนบล็อกที่ http://mamaaor.multiply.com/photos/album/72